Urencompensatie feestdag

De officiële feestdagen in Nederland vallen jaarlijks op verschillende weekdagen. Verhoudingsgewijs vallen de meeste feestdagen op een maandag. Wettelijk gezien hebben werknemers geen recht op een vrije dag op een feestdag. Toch staat in de meeste cao’s of arbeidsovereenkomsten vermeld of een feestdag een vrije dag is en of de werknemer doorbetaald krijgt of sprake is van een toeslag.

Onderscheid op grond van arbeidsduur
Wanneer een vrije feestdag op de standaard vrije dag van een parttimer valt, brengt dit geen extra vrije tijd met zich mee. Dit is wel het geval bij een werknemer met een fulltime dienstverband. Precies vanwege deze situatie wilde een vrouw compensatie van haar werkgever, omdat de maandag haar vaste vrije dag was. Echter, de werkgever weigerde dit te doen. Het College voor de Rechten van de Mens (CRM) heeft hierbij op 15 september 2022 geoordeeld dat een werkgever haar werknemer discrimineerde op grond van arbeidsduur door haar niet te compenseren voor de feestdagen die op haar vrije dag vielen. Dit is niet de eerste keer dat het CRM deze conclusie trekt, maar helaas is een uitspraak van het CRM juridisch niet bindend.

Wat doen als werkgever?
Als werkgever dien je rekening te houden dat al je werknemers een gelijk aantal uren naar rato vrij hebben. Een werkgever mag volgens de wet namelijk geen onderscheid maken tussen werknemers op grond van arbeidsduur, tenzij dit objectief gerechtvaardigd is.
Om geen onderscheid te maken, kan je als werkgever gebruik maken van bijvoorbeeld een pro-rato-berekening of het jaarurensysteem.

Pro-rato-berekening
Bij de pro-rato-berekening wordt gekeken naar de erkende feestdagen die op een doordeweekse dag vallen. Dit wordt vervolgens vermenigvuldigd met het aantal fte van een werknemer. Voorbeeld: dit jaar zijn er 7 feestdagen die op een doordeweekse dag vallen. Een parttimer die 0,8 fte werkt, heeft recht op (7 x 0,8 =) 5,6 vrije dagen.

Jaarurensysteem
Met het jaarurensysteem wordt de jaarurenomvang berekend. Dit is de hoeveelheid uren dat een werknemer per jaar dient te werken. Dit wordt berekend door het totaal aantal dagen in een jaar te reduceren met de weekenden en de erkende feestdagen die op een doordeweekse dag vallen. Dit aantal dient door vijf gedeeld te worden, om vervolgens te vermenigvuldigen met de gemiddelde arbeidsduur per week van een werknemer.